TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında çırak ve stajyer olarak geçirilen sürelere ilişkin sigorta borçlanması imkanı sağlanması amacıyla hazırlanan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifim gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini saygıyla arz ederim.

Özgür ÖZEL

Manisa Milletvekili

GENEL GEREKÇE

Emeklilik, bir bireyin ömrünün önemli bir kısmında çalışarak geçirdiği zamanın ve verdiği emeğin karşılığı olan bir haktır. Bir ekonomide emeğin en verimli ve en yüksek katma değer sağlayan çeşidi ise mesleki olarak eğitilmiş olan emektir. Mesleki eğitimde emeğin kalifiye hale getirilmesi ise teorik eğitimin tamamlayıcısı ve mesleki-teknik bilginin tam kavranmasını sağlayan çıraklık ve staj uygulamalarıdır. Yani, aday çırak, çırak ve stajyer olarak geçirilen çalışma dönemleri, bir kişinin gelecekteki verimliliğinin teminat altına alındığı bir süreçlerdir.

05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu kapsamında aday çırak, çırak ve stajyer olarak geçirilen sürelere ilişkin olarak, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5. maddesinin birinci fıkrasının, 13/02/2011 tarihli ve 6111 sayılı kanunun 24. Maddesiyle değişik (b) bendi gereğince iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası uygulanmaktadır. Bu kapsamda ödenen pirimler ve geçirilen süreler ise emekliliğin hesabında dikkate alınmamaktadır.

Ancak, bir yandan çırak veya stajyer öğrenci olarak çalışanlar 5510 sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırken ve de çırak veya stajyer olarak çalışmaya başlanılan tarih sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilirken, diğer yandan da; bu hakların sadece kısa vadeli sigorta kolları ile sınırlı tutulması eşitsizliğe ve dolayısıyla mağduriyete neden olmaktadır.

Bu bağlamda; çırak olarak çalışmaya veya staja başlanılan tarihin uzun vadeli sigorta kolları bakımından da sigortalılık başlangıç tarihi olarak esas alınması ve bu yolla, ilgililere çıraklık ve staj süresi için borçlanma hakkı verilmesi gerekmektedir. Bu hakkın sağlanması ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu’nun pirim gelirlerinde de önemli bir artış sağlayacaktır.

Bu kanun teklifiyle, Anayasa’nın eşitlik ilkesi ile çelişen bir uygulamanın ortadan kaldırılması amacıyla, çıraklık ve staj süreleri için borçlanma imkânı getirilecek ve önemli bir mağduriyet giderilecektir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Genel gerekçede açıklanan hususlar ışığında; 05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında çırak ve stajyer olarak geçirilen sürelere ilişkin sigorta borçlanması imkanı sağlanmasına yönelik düzenlemelerin, 31/05/2006 tarihli ve 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41’inci maddesinde yapılması amaçlanmıştır.

MADDE 2- Yürürlük maddesidir.

MADDE 3- Yürütme maddesidir.

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (k) bendi eklenmiş, üçüncü fıkrasının birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş ve dördüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan “ve (j) bentleri” ibaresi  “(j) ve (k) bentleri” şeklinde değiştirilmiştir.

“k) Bu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında haklarında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası uygulanarak geçirilen süreleri”

“Birinci fıkranın (k) bendinde geçen sürelerin borçlanılması halinde, iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortasının başlangıç tarihi aynı zamanda sigorta başlangıç tarihi olarak esas alınır.”

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.