CHP’den Parlamenter Demokrasinin Güçlendirilmesi Paketi

ÖN SEÇİM TEKLİFİ

Siyasi Partiler Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifine göre; siyasi partiler, milletvekilliği genel veya ara seçimlerinde, yurtiçi seçim çevresinden adaylık için müracaat eden ve adaylığı uygun bulunanlar arasından, adayların tespitini; partiye kayıtlı üyelerin katılımıyla, hakim huzurunda yapılacak önseçimle yapacak. Ancak siyasi partiler bir önceki milletvekili genel seçimlerinde yüzde 10’dan az oy aldıkları seçim çevrelerinde partiler tüzüklerinde belirleyecekleri usul ve esaslardan herhangi biri veya birkaçı ile belirleyebilecek.

YÜZDE 10 SEÇİM BARAJI KALDIRILSIN TEKLİFİ

Milletvekili Seçimi Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifine göre; milletvekili sayısı 550 olacak. Bunun 440’ı yurt içi, 10’u yurtdışı seçim çevresinden seçilecek. 100 milletvekili ise ülke seçim çevresi esas alınarak seçilecek. Toplam milletvekili sayısının 10’u yurtdışı seçim çevresi, 100’ü ülke seçim çevresi için ayrıldıktan sonra kalan 440 milletvekili illere dağıtılacak. İllerin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde her ile önce bir milletvekili verilecek.

Yüzde 10’luk seçim barajı kaldırılacak.

TÜRKİYE MİLLETVEKİLLİĞİ

Teklifin gerekçesinde de, milletvekili seçimlerinde yüzde 10 olarak uygulanan seçim barajı tümüyle kaldırılması, 550 milletvekilinin 10’unun yurt dışı seçim çevresinden seçilmesi, kalan 440’ının yurt içi seçim çevrelerinden, 100’ünün ise “Türkiye Milletvekili” sıfatıyla ülke seçim çevresinden seçilmesinin sağlandığı ifade edildi.

YURT DIŞI SEÇİM ÇEVRESİ

Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifiyle de yurt dışı seçim çevresi oluşturulmakta ve toplam 550 milletvekilinden 10’unun seçileceği yurt dışı seçim çevresinde kullanılan oylara göre siyasi partilere dağıtılması sağlanıyor.

SİYASİ ETİK KURULU

Milletvekilleri, dışarıdan atanan Bakanlar ve Cumhurbaşkanı’nın Siyasi etik kurallarına uyulup uyulmadığını denetlemek üzere Siyasi Etik Kurulu oluşturulmaktadır.
Vatandaşların milletvekilleri, dışarıdan atanan Bakanlar ve Cumhurbaşkanı ile ilgili Siyasi Etik Kurulu’na başvuruda bulunmaları sağlanmaktadır.
Siyasi Etik Kurulu tarafından belirlenen ilkelere uymayan milletvekillerine yaptırım uygulanması mümkün hale getirilmektedir.
Milletvekillerinin kendilerine tahsis olunan kamu imkânlarını amacı dışında kullanmaları yasaklanmaktadır.
Milletvekillerinin faaliyetlerinde açık, şeffaf ve erişilebilir olmaya özen göstermeleri zorunluluk haline getirilmektedir.
Milletvekilinin, sıfatı, konumu ve onuru ile bağdaşmayan her türlü tutum ve davranıştan kaçınmaları sağlanmaktadır.
Milletvekillerinin olağandışı kazançlarını ve bunların kaynaklarını her yılın Ocak ayında TBMM Başkanlığına beyan etmeleri zorunlu hale getirilmektedir.
Milletvekillerinin net asgari ücretin 1/5’ini aşan değerde hediyeleri almaları yasaklanmaktadır.

EN AZ YÜZDE BİR OY ALMALARI ZORUNLU OLACAK

Siyasi partilerin Anayasa Mahkemesince daha kısa sürede denetlenmesi ve denetim sonucunun kamuoyu ile paylaşılması düzenlenmektedir.
Siyasi partilerin ve adayların seçim harcamalarına sınır getirilmektedir.
Siyasi partilere yapılan bağış ve yardımlara üst sınır getirilerek siyasi partilere menfaat beklentisi ile bağış ve yardım yapılmasının önlenmesi düzenlenmektedir.
Siyasi partilere yapılan Devlet yardımı oranının iki kat artırılmaktadır.
Devlet yardımından yararlanmak için gerekli oy oranı %1’e indirilerek çoğulculuk desteklenmektedir.
İlave devlet yardımlarının genel seçimlerde 3 katı, yerel seçimlerde 4 katı olarak değiştirilmesi; yerel seçimlerde siyasi partilere daha fazla yardım yapılmasının sağlanarak yerel yönetimlerde siyasetin desteklenmesi öngörülmektedir.
Devlet yardımlarının paylaşımında kadın adaylara öncelik veren siyasi partilere pozitif ayrımcılık yapılması için devlet yardımlarının %5’nin TBMM’de temsil edilen kadın milletvekili sayısına göre paylaştırılması öngörülmektedir.
Devlet yardımından yararlanan siyasi partilerin bir mali yılda toplayabilecekleri toplam bağış ve yardımlara üst sınır getirilmektedir.
Siyasi partilere, siyasi partilerden veya bağımsız aday olanlara seçimlerde seçim hesabı açma ve bütün harcamaları bu hesaptan yaparak kayıt altına alma yükümlülüğü
Seçim maliyetlerinin ölçülebilmesi ve seçim harcamalarında saydamlığın sağlanması için siyasi partilere her seçimde seçim raporu hazırlama zorunluluğu
Seçimlerde adil yarışma ortamı ve seçim yasaklarının izlenmesi ve şikayetlerin alınması ve sonuçlandırılması için Yüksek Seçim Kurulunda siyasi parti temsilcilerinin de katılacağı bir Seçim İzleme Komisyonunun kurulması düzenlenmektedir.