TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına (Öğretmenlere 24 Kasım Öğretmenler Gününde Bir Maaş İkramiye Verilmesi) İlişkin Kanun Teklifi ve gerekçesi ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz.

     Engin Altay                                      Levent Gök                           Özgür Özel

  İstanbul Milletvekili               Ankara Milletvekili              Manisa Milletvekili

CHP Grup Başkanvekili      CHP Grup Başkanvekili        CHP Grup Başkanvekili

GENEL GEREKÇE

Eğitim hem birey hem de toplum için vazgeçilmez bir hakkıdır. Öğretmen eğitimin temel unsurudur. Ülkelerin ve bireylerin sahip olduğu her güzel, doğru ve nitelikli değerde öğretmenlerin katkısı vardır.

Öğretmenlik sıradan bir meslek değildir. Öğretmenlik uzmanlık gerektiren bir meslektir. Eğitim öğretim faaliyetlerinde teknoloji kullanıldığı ölçüde öğretmene olan gereksinim artmaktadır. Öğretmenlerin önemli görev ve sorumlulukları vardır. Öğretmen öğrenmeye rehberlik eden kişidir.

Toplumsal yaşamda çok önemli görev üstlenen, sosyal ve ekonomik gelişime büyük katkılar sunan öğretmenlerimiz ülkemizde sosyal ve ekonomik açıdan birçok sorunla mücadele etmektedirler. Öğretmenlerimiz maaşları temel ihtiyaçlarını bile karşılayamamaktadır.

Yapılan istatistiksel verilere göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.379,09 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4.492,15 TL’dir. 15 yıl deneyimli bir öğretmenin aldığı maaş ise 2.486,52 TL’dir. Öğretmenlerin ekonomik gelirlerine ilişkin araştırmalar ekonomik ve sosyal durumlarını gerçekçi bir şekilde ortaya çıkarmıştır.

• Öğretmenlerin %93’ü gelirinin yetersiz olduğunu,%84’ü ise ekonomik gelirinin yetersizliği nedeniyle mesleki veriminin düştüğünü,
• %68’i çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayamadığını, %69’u daha çok para kazanabileceği iş bulması halinde mesleğini bırakacağını,
• %29’u ek iş yaptığını, %40’ı anne-baba ya da arkadaşlarından borç aldığını,

Belirtmiştir.

Yoksulluk sınırının %55,35’i kadar maaş alan bir öğretmenin durumu ortadadır. Temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk çeken öğretmenlerin mesleki olarak kendilerini geliştirmeleri mümkün değildir.

OECD 2013 Bir Bakışta Eğitim Raporunda 15 yıl deneyimli bir öğretmenin (yıllık) maaşı okulöncesi düzeyde ortalama 36.135 dolar, ilkokul düzeyinde 38.136 dolar, ortaokul düzeyinde 39.934 dolar ve lise düzeyinde 41.665 dolardır. 2012 OECD raporuna göre, ülkemizde ise 15 yıl deneyimli bir öğretmenin (yıllık) maaşı ortalama brüt 26.678 dolar, aylık ise 2.223 dolardır. 2015 Kasım ayı döviz kuru üzerinden 15 yıl deneyimli bir öğretmenin ek ders ücreti dahil (yıllık) maaşı ortalama brüt 17.584 dolar, aylık 1.465, yıllık net maaşı ise 12.443 dolar, aylık 1.036 dolardır. Çocuklarımızın dolayısı ile ülkemizin geleceğini teslim ettiğimiz öğretmenlerimizin bu ekonomik şartlarda sağlıklı eğitim vermeleri mümkün değildir.

OECD ülkeleri, ortalama olarak, ilk ve yükseköğrenim arasındaki her bir öğrenci için yılda 9.313 dolar harcama yapmaktadır. İlkokul öğrencileri için yapılan ortalama harcama 7.974 dolar iken, orta öğrenim gören öğrenciler için 9.014 dolar ve yükseköğrenim gören öğrenciler için ise 13.528 dolardır (OECD Bir Bakışta Eğitim 2013). Ülkemizde ise ilk ve yükseköğretim arasındaki her bir öğrenci için 2.966 dolar harcama yapılmaktadır. Okulöncesi ve ilköğretim için yapılan ortalama harcama 2.539 dolar iken, genel ortaöğretim 2.524, mesleki ve teknik ortaöğretim için ise 3.836 dolardır (ERG Eğitim İzleme Raporu, 2014).

2014 yılında, öğretmenlerin meslekleriyle ilgili algılarını, beklentilerini ve gereksinimlerini irdeleyen bir araştırma sonuçları, mesleği tercih etme nedenleri bağlamında, öğretmenlerin %60’ının devlet güvenceli bir iş olması, %27’sinin ise üniversiteye giriş puanının öğretmenliğe yetmesi nedeniyle bu mesleği seçtiğin göstermiştir. Bu sonuçlara göre, öğretmenliğin saygın bir meslek olmasının, tercih sebebi olmadığı ortaya çıkmıştır. Öğretmenlik mesleği her geçen gün daha az tercih edilen bir meslek haline gelmiştir. Öğretmenlerin içinde bulunduğu şartların gittikçe zorlaşmasının, son 13 yılda eğitim sisteminde sıkça yapılan değişikliklerin olumsuz etkileri, eğitimin niteliğine de yansımıştır. Yanlış eğitim politikaları nedeniyle okul iklimleri bozulmuş, öğretmenlik sadece işsiz kalmamak için yapılan bir meslek haline getirilmiştir. LYS sonuçları incelendiğinde, 2015’te LYS’ye giren lise son sınıf öğrencilerinin, 2011 LYS’ye giren öğrencilere göre başarılarının %18,79 oranında düştüğü görülecektir.

Eğitimin ve öğretmenlerin sorunlarının çözümü, mesleğin yeniden saygın bir hale getirilebilmesi, sosyal ve akademik anlamda öne çıkmış bireylerin mesleği tercih edebilmesi için, öğretmenlerle ilgili yeni bir ekonomik düzenlemenin yapılmasını ve öğretmen gelirlerinin arttırılmasını zorunlu kılmaktadır.

Bu Kanun Teklifimizle: her yıl 24 Kasım Öğretmenler Gününde öğretmenlere bir maaş ikramiye verilerek bu özel günde öğretmenlerimizin mali olarak kısmen de olsa desteklenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde ile ekonomik anlamda zor şartlarla mücadele etmeye çalışan öğretmenlere, her yıl 24 Kasım Öğretmenler Gününde bir maaş ikramiye verilerek, maddi sıkıntıları hafifletilmiş olacaktır.

MADDE 2- Yürürlük maddesidir.

MADDE 3- Yürütme maddesidir.

14.7.1965 TARİH VE 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA(ÖĞRETMENLERE ÖĞRETMENLER GÜNÜNDE İKRAMİYE VERİLMESİ)  DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki EK MADDE eklenmiştir.

“EK MADDE 43– (1) Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda görevli olup; fiilen öğretmenlik yapanlara (Okulöncesi, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim kurumları okul müdürleri ile yardımcıları, cezaevi okullarında çalışan öğretmenler, yönetici, eğitim uzmanı ve eğitim uzman yardımcıları dahil ) her 24 Kasım Öğretmenler Gününde son aldığı maaşı kadar bir ikramiye verilir.

(2) Bu ödenek damga vergisi hariç diğer vergi ve kesintilere tabi tutulmaz.”

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.